Chuyện Đời Tôi là tuyển tập tự truyện, tư liệu, hồi ức và thư từ của đại văn hào Hans Christian Andersen. Quyển sách ra đời đã giúp cho bạn đọc Việt Nam có thêm nhiều góc nhìn mới về tác giả của những câu chuyện cổ tích lung linh thời thơ ấu.
Giới thiệu
Hans Christian Andersen (2/4/1805 – 4/8/1875) là nhà văn chuyên viết truyện cổ tích cho thiếu nhi người Đan Mạch. Ngay từ khi là một cậu bé Andersen đã bộc lộ mình có một trí thông minh và trí tưởng tượng tuyệt vời. Ông thường tự làm cho mình những món đồ chơi nhỏ, may áo cho các con rối và đọc hầu hết các vở kịch của William Shakespeare.
Suốt thời niên thiếu, Andersen có một tình yêu sâu sắc với văn học, ông thường tự trình diễn những vở kịch mà mình đọc được bằng con rối gỗ. Ông cũng hứng thú với nghệ thuật nói đùa và thường hỗ trợ trong việc đề xướng ra hội những người thích đùa giữa những người bạn của ông.
Sau khi cha mất năm 1816, Andersen phải tự đi kiếm sống, từ thợ dệt vải, thợ may và làm trong nhà máy thuốc lá. Năm 14 tuổi, ông đến Copenhagen làm diễn viên trong các nhà hát, nhờ chất giọng cao nên đã được kết nạp vào Nhà hát Hoàng gia Đan Mạch. Tuy nhiên sự nghiệp này kết thúc nhanh chóng sau khi ông vỡ giọng, từ đó Andersen chuyển hẳn sang viết văn.
Andersen bắt đầu thành công sau vở nhạc kịch Tình yêu ở tháp nhà thờ thánh Nicholas của được Nhà hát kịch Hoàng gia trình diễn năm 1829. Đến năm 1831, tên tuổi của ông được biết đến rộng rãi hơn, nhiều tác phẩm của ông đã được phát hành nhưng sự hấp dẫn của Andersen lại nằm ở thể loại truyện cổ tích.
Đến năm 1835, Andersen bắt đầu sáng tác truyện kể với nhan đề Chuyện kể cho trẻ em tại Ý. Kể từ đó hầu như mỗi năm ông đều cho ra đời một tập truyện. Trong đó ấn bản thứ ba của truyện cổ Andersen được xuất bản năm 1837, đã mang đến nhiều tác phẩm cổ tích nổi tiếng nhất của ông như Nàng tiên cá, Bộ quần áo mới của hoàng đế, Chú vịt con xấu xí…
Cảm nhận sơ lược về Chuyện Đời Tôi
Ở quyển tự truyện Chuyện Đời Tôi, mình đã có dịp tiếp cận văn hào nổi tiếng thế giới ở nhiều góc nhìn hơn. Có thể kể đến như một nhà thơ, một nhà sáng tác kịch hay là một tiểu thuyết gia trước khi là một nhà văn chuyên viết truyện thần tiên cho thiếu nhi. Cũng trong tự truyện này, ông không chỉ kể lại những năm tháng tuổi thơ hồn nhiên cùng những bước ngoặt làm nên sự thay đổi của cuộc đời mình
Ngoài ra Andersen cũng tiết lộ thêm những chi tiết thú vị về đời sống viết lách thú vị của mình bằng những chất liệu dồi dào được ông thu thập qua nhiều chuyến phiêu lưu ở trời Âu. Những cuộc gặp và trò chuyện với nhiều nhân vật nổi tiếng và tiêu biểu của thế kỷ 19 ở Anh, Pháp, Đức, Ý, Hà Lan và Thuỵ Điển. Những vùng đất mà hiện nay mình chỉ còn được thấy thông qua các tài liệu lịch sử.
Trong toàn bộ quyển sách, đặc biệt là ở phần 2, mình có thể hình dung rõ ràng Andersen là một phượt thủ đích thực. Cụ thể là ông rất hay được bạn bè ở các nước châu Âu mời đến chơi. Thông qua những chi tiết trong những chuyến du hành của Andersen mình tin rằng các bạn cũng thấy được ở thế kỷ 19 châu Âu quan tâm đến văn hoá nghệ thuật như thế nào?
Bố cục địa lý và chính trị của châu Âu ở thế kỷ 19 ra sao? Tầm quan trọng của các công quốc nhỏ nay thuộc Đức ở châu Âu? Kịch có vai trò quan trọng như thế nào ở châu Âu vào thế kỷ 19, theo sau đó là vai trò của tiểu thuyết và báo chí ở châu Âu…
Trích đoạn hay trong Chuyện Đời Tôi
Có thể khẳng định rằng cuốn tự truyện Chuyện Đời Tôi được Andersen viết bằng lối văn phong bay bổng nhưng cũng rất giản dị như những câu chuyện mà ông đã sáng tác. Các bạn có thể đọc một vài trích đoạn trong cuốn sách này để cảm nhận sự nên thơ trong từng câu văn của ông:
“May mắn và đầy biến cố, đời tôi là một câu chuyện thú vị. Nếu như lúc tôi còn nhỏ, bước vào đời trong cảnh nghèo khó và cô đơn mà có một bà tiên hiện ra bảo rằng: “Bây giờ con hãy chọn đường đời của con, và mục đích con muốn gắng công đạt tới, sau đó, tùy theo sự phát triển trí tuệ của con và khi thấy hợp lý, ta sẽ dẫn dắt và bảo vệ để con đạt được điều ấy,” thì dẫu như vậy, số phận của tôi cũng không thể nào được định hướng sao cho vui vẻ hơn, thận trọng hơn hay tốt đẹp hơn.
Câu chuyện đời tôi sẽ cho mọi người biết điều mà tôi luôn được nhắn nhủ: Có một Đấng Chúa Trời đầy lòng yêu thương sẽ dẫn dắt mọi sự theo hướng tốt đẹp nhất.”
“Điều gì đang chờ đợi? Tôi không biết, nhưng tôi sẽ chào đón những năm tháng sắp đến với lòng biết ơn và hy vọng. Cả cuộc đời tôi, những ngày tươi sáng cũng như u ám, đều dẫn tới những điều tốt đẹp nhất, giống như một chuyến viễn du đưa tới một cái đích đã biết trước. Tôi là người cầm lái, tôi đã chọn lộ trình, nhưng Chúa sẽ quyết định sóng gió, bão giông. Ngài có thể đưa con tàu của tôi đi theo đường khác; và sau đó, dù thế nào đi nữa, đích đến dành cho tôi vẫn sẽ là tốt nhất.”
“Đấy! Hết bảy ngày trong tuần! Bạn có thể thấy rằng tôi luôn nói trước tiên về người mẹ trong mỗi gia đình, họ luôn hiểu được ý nghĩ của tôi – những phụ nữ ấy chính là người làm cho chiếc bàn ăn trở nên tuyệt đẹp và ánh nắng tỏa sáng khắp gian phòng.”
“Nếu như ở một phương diện, anh [Andersen] đã thấu suốt sâu sắc hơn những bí ẩn của tự nhiên; hiểu biết được ngôn ngữ của các loài chim, và thế nào là cảm xúc của một cây linh sam hoặc một đóa hoa cúc, để cho mỗi loài dường như tự nó tồn tại ở đó, và chúng tôi và con cái chúng tôi đồng cảm với niềm vui và nỗi buồn của chúng; thì ở phương diện khác, tất cả chỉ là hình ảnh của tâm trí; và trái tim con người, trong sự vô tận của nó, run rẩy bồi hồi trong toàn bộ mọi câu chuyện.
Cầu mong cho suối nguồn sáng tạo trong tâm hồn thi nhân này – điều mà Chúa đã ban cho anh – vẫn sẽ tuôn trào tươi mát lâu dài, và cầu mong những câu chuyện này trong ký ức của các quốc gia nói tiếng Đức sẽ trở thành những truyền thuyết của dân gian!”
“Quê hương tôi, Đan Mạch, là một vùng đất thơ mộng, đầy truyền thống dân gian với nhiều bài ca cổ, kèm theo một lịch sử biến động gắn liền với lịch sử của Thụy Điển và Na Uy. Các hòn đảo Đan Mạch có những khu rừng sồi xinh đẹp, những cánh đồng ngô và cỏ ba lá: chúng giống như những khu vườn khổng lồ.
Funen là một trong những hòn đảo xanh tươi ấy, và thành phố Odense ở đó là nơi tôi chào đời. Odense là tên đặt theo tên vị thần dị giáo Odin, tương truyền đã từng sống tại đây: thủ phủ của đảo Funen, nằm cách Copenhagen hai mươi hai dặm…”
“Thay cho một thi hài quý tộc bao quanh bằng vải nhiễu đen và đèn sáp, nằm ở đây, vào ngày 2 tháng Tư năm 1805, là một đứa bé bấy giờ đang sống và đang khóc inh ỏi – đó chính là tôi, Hans Christian Andersen.
Trong ngày đầu tiên của đời mình, nghe nói cha tôi đã ngồi bên chiếc giường này và đọc to những vần thơ của Holberg, còn tôi thì cứ khóc mãi. “Con có chịu ngủ đi không, hay là im lặng lắng nghe?” Chuyện kể lại là cha tôi đã bông đùa hỏi tôi như vậy, thế nhưng tôi vẫn khóc không ngừng. Ngay cả khi được đưa đến nhà thờ làm lễ rửa tội, tôi khóc to đến nỗi vị mục sư, một người nóng tính, đã nói, “Đứa nhỏ này khóc ré như con mèo!” – những lời mẹ tôi không bao giờ quên.
Gomar, một người di cư nghèo khó nhận làm cha đỡ đầu cho tôi, khi đó đã an ủi mẹ tôi rằng lúc nhỏ tôi mà khóc càng to thì lớn lên sẽ hát càng hay đấy. Gần như chật kín với chiếc bàn thợ giày, chiếc giường và cái nôi, căn phòng nhỏ bé ấy là nơi ở thời thơ ấu của tôi.
Tuy vậy, các vách tường lại treo đầy tranh, phía trên bàn thợ là một chiếc tủ đựng sách và tập bài hát. Căn bếp nhỏ đầy bát đĩa và xoong chảo sáng loáng, và ta có thể dùng cầu thang để đi lên mái, mà trong các máng nước giữa nhà này với nhà hàng xóm là một chiếc rương lớn chứa đầy đất: đó là khu vườn duy nhất của mẹ tôi và là nơi bà trồng rau. Khu vườn đó vẫn nở hoa trong truyện “Bà chúa tuyết” tôi viết sau này.”…
Chuyện Đời Tôi là quyển sách đầy ắp những chi tiết thú vị, chứa đựng gần như toàn bộ tâm hồn của một tác giả lãng mạn, đầy tình thương. Thạch Nam Thư Quán tin chắc rằng đây sẽ là quyển sách tiếp theo của Andersen được bạn “gối đầu giường” bên cạnh những tuyển tập truyện thần tiên đã quá nổi tiếng của ông.